Khwarezmian language
Template:Short description Script error: No such module "Distinguish". Template:Use dmy dates Script error: No such module "Infobox".Template:Template otherTemplate:Main other
Khwārezmian (Khwarezmian: Script error: No such module "Lang". Script error: No such module "Lang".;[1] also transliterated Khwarazmian, Chorasmian, Khorezmian) is an extinct Eastern Iranian language[2][3][4][5] closely related to Sogdian. The language was spoken in the area of Khwarezm (Chorasmia), centered in the lower Amu Darya south of the Aral Sea (the northern part of the modern Republic of Uzbekistan and the adjacent areas of Kazakhstan and Turkmenistan).
Knowledge of Khwarezmian is limited to its Middle Iranian stage and, as with Sogdian, little is known of its ancient form. Based on the writings of Khwarezmian scholars Al-Biruni and Zamakhshari, the language was in use at least until the 13th century, when it was gradually replaced by Persian for the most part, as well as several dialects of Turkic.[6]
Sources of Khwarezmian include astronomical terms used by al-Biruni, Zamakhshari's Arabic–Persian–Khwarezmian dictionary and several legal texts that use Khwarezmian terms and quotations to explain certain legal concepts, most notably the Qunyat al-Munya of Mukhtār al-Zāhidī al-Ghazmīnī (d. 1259/60).[6][7]
The noted scholar W.B. Henning was preparing a dictionary of Khwarezmian when he died, leaving it unfinished. A fragment of this dictionary was published posthumously by D.N. MacKenzie in 1971.[8]
Writing system
Script error: No such module "Infobox".Template:Template otherScript error: No such module "Check for unknown parameters". Before the advance of Islam in Transoxiana (early 8th century), Khwarezmian was written in a script close to that of Sogdian and Pahlavi with its roots in the Imperial Aramaic script. From the few surviving examples of this script on coins and artifacts, it has been observed that written Khwarezmian included Aramaic logograms or ideograms, that is Aramaic words written to represent native spoken ones e.g. 𐿃𐾾𐿄 (ŠNT) for سرذ, sarδ, "year", 𐾾𐿁𐿃𐾺 (NPŠY) for خداك, xudāk, "self" and 𐾽𐾼𐾻𐾰 (MLK') for اى شاه, ī šah, "the king".[9]
| Letter | Transliteration | IPA | Corresponding letter in | |||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| Phoenician | Imperial Aramaic | Inscriptional Parthian | Inscriptional Pahlavi | Old Sogdian | Sogdian | |||
| Script error: No such module "Lang". | Template:Transliteration | /Template:IPAblink/ | Script error: No such module "Lang". | Script error: No such module "Lang". | Script error: No such module "Lang". | Script error: No such module "Lang". | Script error: No such module "Lang". | Script error: No such module "Lang". |
| Script error: No such module "Lang". | Template:Transliteration | /Template:IPAblink/ | Script error: No such module "Lang". | Script error: No such module "Lang". | Script error: No such module "Lang". | Script error: No such module "Lang". | Script error: No such module "Lang". | Script error: No such module "Lang". |
| Script error: No such module "Lang". | Template:Transliteration | /Template:IPAblink/ | Script error: No such module "Lang". | Script error: No such module "Lang". | Script error: No such module "Lang". | Script error: No such module "Lang". | Script error: No such module "Lang". | Script error: No such module "Lang". |
| Script error: No such module "Lang". | Template:Transliteration | /Template:IPAblink/ | Script error: No such module "Lang". | Script error: No such module "Lang". | Script error: No such module "Lang". | Script error: No such module "Lang". | Script error: No such module "Lang". | Script error: No such module "Lang". |
| Script error: No such module "Lang". | Template:Transliteration | /Template:IPAblink/ | Script error: No such module "Lang". | Script error: No such module "Lang". | Script error: No such module "Lang". | Script error: No such module "Lang". | Script error: No such module "Lang". | Script error: No such module "Lang". |
| Script error: No such module "Lang". | Template:Transliteration | /Template:IPAblink/ | Script error: No such module "Lang". | Script error: No such module "Lang". | Script error: No such module "Lang". | Script error: No such module "Lang". | Script error: No such module "Lang". | Script error: No such module "Lang". |
| Script error: No such module "Lang". | Template:Transliteration | /Template:IPAblink/ | Script error: No such module "Lang". | Script error: No such module "Lang". | Script error: No such module "Lang". | Script error: No such module "Lang". | Script error: No such module "Lang". | Script error: No such module "Lang". |
| Script error: No such module "Lang". | Template:Transliteration | /Template:IPAblink/ | Script error: No such module "Lang". | Script error: No such module "Lang". | Script error: No such module "Lang". | Script error: No such module "Lang". | Script error: No such module "Lang". | Script error: No such module "Lang". |
| Script error: No such module "Lang". | Template:Transliteration | /Template:IPAblink/ | Script error: No such module "Lang". | Script error: No such module "Lang". | Script error: No such module "Lang". | Script error: No such module "Lang". | Script error: No such module "Lang". | Script error: No such module "Lang". |
| Script error: No such module "Lang". | Template:Transliteration | /Template:IPAblink/ | Script error: No such module "Lang". | Script error: No such module "Lang". | Script error: No such module "Lang". | Script error: No such module "Lang". | Script error: No such module "Lang". | Script error: No such module "Lang". |
| Script error: No such module "Lang". | Template:Transliteration | /Template:IPAblink | Script error: No such module "Lang". | Script error: No such module "Lang". | Script error: No such module "Lang". | Script error: No such module "Lang". | Script error: No such module "Lang". | Script error: No such module "Lang". |
| Script error: No such module "Lang". | Template:Transliteration | /Template:IPAblink/ | Script error: No such module "Lang". | Script error: No such module "Lang". | Script error: No such module "Lang". | Script error: No such module "Lang". | Script error: No such module "Lang". | Script error: No such module "Lang". |
| Script error: No such module "Lang". | Template:Transliteration | /Template:IPAblink/ | Script error: No such module "Lang". | Script error: No such module "Lang". | Script error: No such module "Lang". | Script error: No such module "Lang". | Script error: No such module "Lang". | Script error: No such module "Lang". |
| Script error: No such module "Lang". | Template:Transliteration | /Template:IPAblink/ | Script error: No such module "Lang". | Script error: No such module "Lang". | Script error: No such module "Lang". | Script error: No such module "Lang". | Script error: No such module "Lang". | Script error: No such module "Lang". |
| Script error: No such module "Lang". | Template:Transliteration | /Template:IPAblink/ | Script error: No such module "Lang". | Script error: No such module "Lang". | Script error: No such module "Lang". | Script error: No such module "Lang". | Script error: No such module "Lang". | Script error: No such module "Lang". |
| Script error: No such module "Lang". | Template:Transliteration | /Template:IPAblink/ | Script error: No such module "Lang". | Script error: No such module "Lang". | Script error: No such module "Lang". | Script error: No such module "Lang". | Script error: No such module "Lang". | Script error: No such module "Lang". |
| Script error: No such module "Lang". | Template:Transliteration | /Template:IPAblink/ | Script error: No such module "Lang". | Script error: No such module "Lang". | Script error: No such module "Lang". | Script error: No such module "Lang". | Script error: No such module "Lang". | Script error: No such module "Lang". |
| Script error: No such module "Lang". | Template:Transliteration | /Template:IPAblink/ | Script error: No such module "Lang". | Script error: No such module "Lang". | Script error: No such module "Lang". | Script error: No such module "Lang". | Script error: No such module "Lang". | Script error: No such module "Lang". |
| Script error: No such module "Lang". | Template:Transliteration | /Template:IPAblink/ | Script error: No such module "Lang". | Script error: No such module "Lang". | Script error: No such module "Lang". | Script error: No such module "Lang". | Script error: No such module "Lang". | Script error: No such module "Lang". |
After the advance of Islam, Khwarezmian was written using an adapted version of the Perso-Arabic alphabet with a few extra signs to reflect specific Khwarezmian sounds, such as the letter څ which represents /ts/ and /dz/, as in the traditional Pashto orthography.[10]
Unicode
Script error: No such module "Labelled list hatnote". Khwarezmian script was added to the Unicode Standard in March, 2020 with the release of version 13.0.
The Unicode block for Khwarezmian, called Chorasmian, is U+10FB0–U+10FDF:
Template:Unicode chart Chorasmian
See also
- Afrighids
- al-Khwārizmī
- Ancient Iranian peoples
- Al-Biruni
- Central Asia
- Iranian peoples
- Iranian languages
- Khwarezm
- Zoroastrianism
- Zamakhshari
Notes
Literature
- The Khwarezmian Glossary
- Script error: No such module "Citation/CS1"..
- Script error: No such module "Citation/CS1"..
- Script error: No such module "Citation/CS1"..
- Script error: No such module "Citation/CS1"..
- Script error: No such module "Citation/CS1"..
Further reading
- Script error: No such module "Citation/CS1"..
- Script error: No such module "Citation/CS1"..
External links
- Encyclopedia Iranica, "The Chorasmian language" by D.N. Mackenzie
- https://web.archive.org/web/20040201160726/http://iranianlanguages.com/
- https://web.archive.org/web/20041009124244/http://www.iranologie.com/history/ilf.html
Template:Iranian languages Template:Authority control
- ↑ Script error: No such module "citation/CS1".
- ↑ D. N. Mackenzie. "The Chorasmian Language" In: Encyclopedia Iranica. Online access at June, 2011.
- ↑ Andrew Dalby, Dictionary of Languages: the definitive reference to more than 400 languages, Columbia University Press, 2004, pg 278.
- ↑ MacKenzie, D. N. "Khwarazmian Language and Literature," in E. Yarshater ed. Cambridge History of Iran, Vol. III, Part 2, Cambridge 1983, pp. 1244–1249.
- ↑ Encyclopædia Britannica, "Iranian languages" (Retrieved 29 December 2008)
- ↑ a b CHORASMIA iii. The Chorasmian Language
- ↑ Script error: No such module "citation/CS1".
- ↑ Script error: No such module "citation/CS1".
- ↑ Script error: No such module "citation/CS1".
- ↑ THE KHWAREZMIAN GLOSSARY—I, D. N. MacKenzie Link